Pierwszy zapis o wsi Sopot pochodzi z czasów, gdy w 1283 roku książę Mściwój II, rekompensując Cystersom Oliwskim krzywdy doznane od Krzyżaków, nadał im 16 wsi (jedną z nich był „Sopot”). Od tego momentu Sopot rozwijał się i w wieku XIV otrzymał przywileje lokacyjne.
W latach 1823 - 1824 wybudowano Łazienki i Dom Zdrojowy, a Sopot pretendował do miana uzdrowiska z inicjatywy dr Jerzego Jana Haffnera. Do szybkiego rozwoju miasta przyczyniła się budowa w 1823 roku szosy pomorskiej oraz linii kolejowej Gdańsk-Szczecin w 1870.
W roku 1872 zostały wybudowane pierwsze wodociągi, w 1885 wybudowano gazownię. W 1898 roku zaczęto budowę kanalizacji. W tym okresie powstały w Sopocie nowe obiekty uzdrowiskowe: Zakład Leczniczo - Kąpielowy oraz rozrywkowe: Kasyno, Opera Leśna oraz Tory Wyścigów Konnych.
8 października 1901 roku aktem nadanym przez władze pruskie w Berlinie, Sopot otrzymał prawa miejskie, a w 1910 roku osiągnął 9,3 tysiąca mieszkańców.
W okresie międzywojennym Sopot rozbudował się, zwłaszcza w części górnego tarasu (pod wzgórzami morenowymi).
W roku 1929 liczba mieszkańców wynosiła już 30 tys.
Druga wojna światowa nie spowodowała większych zniszczeń Sopotu.
Historia ujęć wody w Sopocie
Przed wybudowaniem pierwszych ujęć wody, dla celów komunalnych wodę uzyskiwano z licznych strumieni. Szybki rozwój uzdrowiskowego charakteru miasta zmusił władze do budowy ujęć. Sprzyjało temu ukształtowanie terenu, jakość gruntów i obficie występujące zasoby wodne.
Kolejno budowano następujące ujęcia wody:
Aleja Niepodległości 840 – drenażowe
W roku 1872 wybudowano pierwsze ujęcie wody w centrum miasta (obecnie rejon Al. Niepodległości 840), położone na wysokości 20 m n.p.m. W latach 1926/27 ujęcie to zostało powiększone. W 1945 i 1954 roku przebudowano stację pomp, aby ujęcie mogło służyć coraz większej liczbie mieszkańców (ówczesna nazwa brzmiała „Stacja pomp przy ulicy Stalina”).
Ujęcie to ujmowało wodę czwartorzędową ze strumienia podziemnego za pomocą drenażu (5 studni o głębokości 2-3 m) oraz dwóch studni wierconych o głęb. 38,0 m. Rozwój miasta i przebudowa dróg spowodował zanik wody, ujęcie zostało wyłączone z eksploatacji, a w 1975 roku zlikwidowane.
Wraz z powstaniem pierwszego ujęcia wody wybudowano sieć wodociągową z rur żeliwnych z przyłączami z rur ołowianych, zasilając grawitacyjnie część miasta w kierunku Domu Zdrojowego.
Stare Sarnie Wzgórze – drenażowe
Dalszy rozwój miasta spowodował w 1894 r. budowę drugiego ujęcia wody "Stare Sarnie Wzgórze" - położonego w środkowym odcinku doliny Świemirowskiej. Ujęcie to położone na rzędnej 36,0 m n.p.m. ujmowało wody czwartorzędowe przy pomocy sieci drenów (głębokości 1-2 m) i studni wierconych (5 szt.) o głębokościach 9, 12, 18, 18 i 21 m z wydajnością 900 m3/d. Górny zbiornik o pojemności 120 m3 był umieszczony na wysokości około 30,0 m n.p.m.
Budowane wodociągi żeliwne doprowadzały wodę do nowych budynków i rezydencji secesyjnych w południowej części miasta, w tym dzisiejszej Al. Niepodległości.
Z czasem ujęcie „Stare Sarnie Wzgórze” straciło możliwość uzyskania wody i po 1965 roku zostało wyłączone z eksploatacji.
Szpital Specjalistyczny – drenażowe
Ujęcie wody Szpital Specjalistyczny (nazywane również w archiwalnych dokumentach WZ-9 Komarowo) powstało w 1908 roku. Było położone na zapleczu Szpitala (przy obecnej Al. Niepodległości 618), na wysokości 45 m n.p.m. Ujęcie miało dobrą jakość wody i bez uzdatniania pracowało samoczynnie. Składało się z 3 studni wierconych o głębokości 12 m. Od 1965r. wydajność ujęcia spadała, dlatego w latach 70-tych wyłączono je z eksploatacji.
Brodwinowo – drenażowe
W 1922 r. zaczęto budowę ujęcia wody "Brodwinowo" zlokalizowanego na pograniczu Sopotu i Wielkiego Kacka na wysokości 60,0 m n.p.m. Było to ujęcie złożone z systemu drenażowego (6 studni o głębokości od 1,6m do 2,2 m). Ujęcie zajmowało teren 13 000 m2, pracowało samoczynnie i było połączone ze zbiornikiem wody o pojemności V=300 m3. Od 1965r. wydajność ujęcia spadała, rozwój obecnych terenów „Brodwina” przyczynił się do wyłączenia drenaży z eksploatacji i budowy nowego ujęcia ze studniami głębinowymi.
Zacisze – studnie głębinowe
Ujęcie wody "Zacisze" wybudowano w latach 1934/35 w górnym odcinku doliny Świemirowskiej na rzędnej około 60,0 m n.p.m. oparte na dwóch studniach wierconych czwartorzędowych o głębokościach 36,0 m i 42,0 m. Ujęcie o dobrej jakości wody bez uzdatniania pracowało grawitacyjnie, we współpracy ze zbiornikiem o pojemności 300 m3. Ze względu na znaczne pogorszenie jakości wody ujęcie zostało wyłączone z eksploatacji w 1996 roku. W 2013 roku zlikwidowano otwory studzienne, a w 2014 roku odcięto zbiornik wody.
Wzgórze Zamkowe – studnie głębinowe
Ujęcie wody „Wzgórze Zamkowe” zlokalizowano przy ul. Jana Jerzego Haffnera 79, na wysokości 20 m n.p.m. Prace nad budową ujęcia rozpoczęto w roku 1945, a w latach 1953-61 uległo ono gruntownej przebudowie. Na ujęciu znajdowały się 3 studnie o głębokości 15 m, 19,5 m i 20 m. Ze względu na znaczne pogorszenie jakości wody ujęcie zostało wyłączone z eksploatacji, a w 2012 roku zlikwidowano.
Haffnera – studnie głębinowe
W roku 1970 zostało wybudowane ujęcie „Haffnera” przy ulicy Haffnera. Woda ujmowana była za pomocą jednej studni głębinowej trzeciorzędowej. Woda ze studni za pomocą stacji pomp była wtłaczana bezpośrednio do sieci. Studnia uruchamiana była tylko w przypadkach występowania niedoborów wody.
Ponieważ jakość wody była zła, ujęcie to wyłączono z eksploatacji, a w 2012 roku ujęcie zlikwidowano.
Historia obiektów kanalizacji sanitarnej
Zanim wybudowano pierwsze przewody kanalizacyjne, do odprowadzania ścieków sanitarnych i wód deszczowych służyły uliczne kanały ściekowe. Były one przykryte drewnianymi dylami. Posiadały małe spadki i odprowadzały ścieki w kierunku morza. Niezależnie od tego systemu, w podwórkach znajdowały się doły kloaczne. Doły obłożone były najczęściej drewnem i gliną, nie były szczelne i ścieki przedostawały się do gruntu powodując skażenie środowiska.
Wraz z intensywnym rozojem miasta, w 1872 r. wybudowano przewody kanalizacyjne, które układano równolegle do przewodów wodociągowych.
W roku 1892 na terenie Zakładu Kąpieliskowego wybudowano przepompownię ścieków „Pośrednia” o wydajności 100 m3/h, wyposażoną w dwie pompy. Ścieki z dolnego Sopotu przepompowywano na pola irygacyjne, znajdujące się na przy Bitwy pod Płowcami. Ścieki z górnego Sopotu były odprowadzane bezpośrednio na pola irygacyjne.
W 1925 r. wybudowano drugą przepompownię (K-2), której zadaniem było odprowadzanie ścieków z okolic gazowni przy ul. Bitwy pod Płowcami na pola irygacyjne. W związku z rozbudową miasta w 1932 roku zlikwidowano pola irygacyjne, a ścieki z całego Sopotu skierowano do powstającej oczyszczalni „Zaspa” w Gdańsku.
Od tamtego czasu Sopot posiada kanalizację systemu rozdzielczego. Oddzielna sieć kanałów zbiera wody roztopowe, deszczowe i gruntowe - które są odprowadzane bezpośrednio do morza (jest to sieć kanalizacji deszczowej), natomiast ścieki bytowo-gospodarcze odprowadzane są za pomocą kanalizacji sanitarnej do oczyszczalni ścieków "Wschód" w Gdańsku. (od 2008r.)
Przepompownia ścieków K-2
Przepompownia ścieków K-2 – wybudowana w 1925 roku, służyła dla potrzeb rejonu gazowni - ulic Bitwy pod Płowcami, Emilii Plater, Placu Rybaków i częściowo Okrzei.
Podczas modernizacji i przebudowy kanałów sanitarnych została ona zlikwidowana, a ścieki z tego terenu odpływają grawitacyjnie w kierunku Przepompowni ścieków „Polna”.
Przepompownia przy ul. Mazowieckiej
Przepompownia powstała podczas budowy Osiedla Kamienny Potok II. Rozwój tych terenów miasta spowodował znaczny wzrost ilości ścieków, powodując napełnienie kanałów i zalewanie ściekami piwnic budynków zlokalizowanych w rejonie w ul. Wejherowskiej. Dlatego w 1998 roku wybudowano sieć kanalizacji sanitarnej wzdłuż torów PKP i zlikwidowano tę przepompownię ścieków. Obecnie ścieki sanitarne z terenu całego Kamiennego Potoku spływają grawitacyjnie w kierunku ulicy Wejherowskiej i dalej do Al. Niepodległości.